Ngày 15/05/2023, khoá đào tạo offline Nâng cao năng lực phân tích dữ liệu được MB Bank đặt hàng Smart Data thiết kế chính thức khai giảng.
Đứng lớp: Data Coach Lê Trung Thực.
Học viên: Cán bộ khối Tài chính Kế toán MB Bank.
Sĩ số: 20 người.
Thời gian: 2 tháng.
Cùng trò chuyện với thầy Lê Trung Thực, Founder Học viện Dữ liệu Smart Data về quá trình thiết kế và giảng dạy khóa học dành cho MB Bank, cũng như hiểu hơn về sứ mệnh của Smart Data trên con đường đào tạo và phổ cập kỹ năng Data Analyst!
Một khóa học được "may đo" riêng theo bài toán của doanh nghiệp
Chúng ta nói nhiều về việc kiến thức và kỹ năng Data Analyst ngày càng trở nên quan trọng, đặc biệt trong thời đại 4.0. Tuy nhiên chúng ta rất khó nhận thức được điều đó cho đến khi thực sự trải nghiệm. Với MB Bank, trước khi đặt vấn đề với Smart Data ngân hàng đã đầu tư phần mềm Tableau BI nhằm khai thác và phân tích dữ liệu cho các phòng ban. Tuy nhiên việc ứng dụng chưa đạt hiệu quả tối ưu, và mắc phải ba bài toán về phân tích dữ liệu:
Đầu tiên là bài toán đánh giá tiềm năng mua hàng của khách hàng cá nhân đối với việc sử dụng sản phẩm lẻ hay là sử dụng các combo sản phẩm.
Thứ hai là bài toán về đánh giá hành vi của khách hàng khi sử dụng thẻ tín dụng. Mục đích để doanh nghiệp có xác lập chiến lược kinh doanh về sản phẩm Mảng thẻ tín dụng tốt hơn.
Và thứ ba là doanh nghiệp muốn can thiệp sâu hơn nữa để phân tích phân khúc khách hàng, như hành vi chi tiêu, tiêu dùng, nghề nghiệp,… Làm sao để sản phẩm tiếp cận nhu cầu khách hàng dễ dàng hơn, từ đó phát triển hoạt động kinh doanh.
Chính những vấn đề thực tiễn trong kinh doanh đã đặt ra nhu cầu đào tạo nhân sự để nâng cao chất lượng công việc tại MB Bank. Và đó cũng là những yêu cầu MB Bank đề ra ngay từ buổi đầu làm việc cùng đội ngũ Smart Data. Làm sao để khóa học chúng tôi thiết kế có thể trang bị cho nhân sự Ngân hàng những kiến thức và kỹ năng để giải quyết ba bài toán đó
Khi thiết kế khóa học cho khối tài chính – kế toán của MB Bank, chúng tôi dựa trên hai tiêu chí sau đây.
– Thứ nhất là trang bị cho nhân sự hành trang để giải quyết được các vấn đề họ đang gặp phải.
– Và thứ hai là cần giảng giải cho họ những điểm mấu chốt, kinh nghiệm để giải quyết được các bài toán đó.
Chúng tôi cố gắng làm sao để thiết kế từng bước học tập thật dễ hiểu. Để trong quãng đường đi từ thực trạng đến kết quả, các cán bộ biết cách chuyển hóa những dữ liệu không có liên hệ, liên kết, không có data model vốn có từ ngày đầu, đến mục tiêu họ cần là ba bài toán cần phải giải phía trên.
Quãng thời gian xây dựng khóa học cũng khá dài. Smart Data đã làm việc với Khối Tài chính – Kế toán, và Phòng đào tạo của MB Bank qua nhiều buổi, cuối cùng đi tới thống nhất chương trình đào tạo và tiến hành giảng dạy.
Phương pháp tinh gọn, thực tiễn và không để ai bị bỏ lại phía sau
Smart Data thiết kế khóa học cho MB Bank theo phương pháp 1-2-4. Giờ học sẽ diễn ra theo trình tự là: 1 giờ học lý thuyết, 2 giờ thực hành và 4 giờ tự học đối với tất cả cá nhân. Giảng dạy lý thuyết rồi sau đó cho cả lớp thực hành áp dụng luôn lý thuyết đó vào bài toán thực tiễn.
Bối cảnh lớp học có cả những anh chị làm business lâu năm lẫn những nhân sự trẻ, vì vậy chúng tôi rất lưu ý trong quá trình giảng dạy. Để lớp học có 20 người nhưng không có ai bị bỏ rơi, cả lớp đều phải đạt được mục tiêu đào tạo, Smart Data duy trì hai giảng viên: một giảng viên chính và một giảng viên trợ giảng. Trợ giảng sẽ hỗ trợ học viên liên quan đến các yếu tố về sử dụng công cụ kỹ thuật, điều khiến nhiều người gặp khó khăn.
Chúng tôi cũng thường xuyên tạo thời gian cố định trong buổi học để người tự nêu lên vấn đề đang vướng mắc ở công việc hằng ngày. Từ đó, hướng dẫn lý thuyết áp dụng ngay với vấn đề thực tiễn để học viên hiểu sâu hơn.
Khả năng tìm kiếm và tự học cũng rất quan trọng đối với một người làm về data. Nên ngoài giờ học chung, mỗi cá nhân đều được yêu cầu phải tự rèn luyện thêm theo bài tập được giao. Quá trình tự học, tìm kiếm và đào sâu kiến thức đó cũng rất quan trọng. Nó khiến cho người học phải vận động não bộ, tư duy nhiều hơn.
Về kiến thức, Smart Data tập trung vào mô hình dữ liệu, cách để tạo mô hình dữ liệu tốt và quan trọng là phù hợp với bài toán. Đó là một trong những điều tối quan trọng. Các mô hình như star, snowflake, hay khối sở hữu hồi quy.
Chúng tôi chọn lọc các ví dụ sát nhất với nhu cầu của doanh nghiệp để đưa vào giảng dạy. Các metric, chỉ số, chỉ tiêu phải đúng với lĩnh vực tài chính – kế toán, bởi vì nếu không phù hợp thì nó sẽ trở thành rào cản đối với người học trong quá trình tiếp thu kiến thức.
Với công cụ, chúng tôi sẽ giảng dạy về SQL và Tableau BI (công cụ mà MB Bank đang sử dụng). SQL sẽ giúp họ truy vấn dữ liệu, tìm kiếm và kiểm chứng thông tin, kiểm chứng mô hình,… Còn Tableau sẽ giúp MB Bank giải quyết các bài toán trực quan, đưa ra dự báo.
Bên cạnh đó, MB Bank cũng cung cấp những dữ liệu phù hợp để đưa vào bài giảng. Chúng tôi sẽ cấu trúc lại các dữ liệu đó và sử dụng trong giờ học, vừa để minh họa cho lý thuyết, gắn luôn lý thuyết vào dữ liệu thực tế của doanh nghiệp, bên cạnh đó cũng giúp khối tài chính – kế toán giải quyết luôn bài toán thực tiễn mà họ đang gặp phải.
Tableau là công cụ được sáng lập nên bởi một nhà khoa học dữ liệu. Vì vậy nó chứa đựng một hàm lượng lớn kiến thức và phương pháp về data. Bên cạnh đó, công cụ này cũng phù hợp với các doanh nghiệp lớn bởi nhiều ưu điểm:
Thứ nhất, Tableau có khả năng xử lý dữ liệu lớn. Tableau có thể xử lý hàng triệu dòng dữ liệu nhờ hoạt động dựa trên cấu trúc cột. Yếu tố này rất quan trọng với các doanh nghiệp lớn có lượng dữ liệu khổng lồ và vì vậy họ thường chọn sử dụng Tableau.
Thứ hai, Tableau có tuổi đời hơn 20 năm, và đến nay vẫn được công nhận là một công cụ mạnh mẽ trong trực quan hóa dữ liệu. Nó có ưu điểm trong khám phá dữ liệu và tính tương tác của các biểu đồ, nó cũng không giới hạn điểm dữ liệu.
Thứ ba, công cụ này có tính linh hoạt cao và dễ dàng để sử dụng. Giao diện thân thiện, người dùng không cần có kiến thức kỹ thuật chuyên sâu mà chỉ cần kéo – thả – tùy chỉnh để tạo các báo cáo theo ý muốn. Vì vậy rất phù hợp với những nhân sự làm business lâu năm như khối tài chính – kế toán của MB Bank.
Sứ mệnh phổ cập kỹ năng phân tích dữ liệu cho cá nhân và doanh nghiệp trong thời đại số
Đặt trong ba bài toán ban đầu, sau khóa học các nhân sự của MB Bank có thể biết cách đánh giá hiệu suất, khả năng mua hàng dựa trên nhiều dữ liệu chứ không chỉ là các dữ liệu thô sơ trước đây.
Bên cạnh đó, Business Intelligence Tool như Tableau sẽ đưa cho học viên những phân tích trực quan, phục vụ cho việc ra quyết định hiệu quả. Từ dữ liệu, họ sẽ có nhìn nhận thực tế về hiện trạng, hay những cái bất thường, sau đó đi tìm nguyên nhân và đưa ra giải pháp.
Ngoài ra, họ cũng có thể nhận diện được sớm và chính xác nguyên nhân hơn từ dữ liệu. Qua đó có thể tăng hiệu suất công việc, tăng khả năng ứng biến, ứng xử nhanh hơn, phù hợp hơn, tốt hơn cho công việc.
Khi các nhân sự cải thiện được chất lượng công việc của mình thì đồng nghĩa với việc họ cũng đóng góp thêm cho sự phát triển của MB Bank. Cá nhân phát triển thì phòng ban phát triển, trung tâm phát triển và đơn vị lớn phát triển.
Mình rất ấn tượng với hai phản hồi của học viên. Đầu tiên là “Ô thế à! Hóa ra cái này ngày xưa mình không biết mà làm, thế này có phải dễ không!”. Hay “Hóa ra cái này phải sửa cách này, có học có hơn có khác!”. Mình rất vui khi thấy các nhân sự của MB Bank hào hứng với kiến thức. Họ nhận thấy kiến thức bổ ích và giá trị khi nó sát với bài toán thực tế mà họ đang đối mặt. Nhiều hôm học từ 6 giờ tới 9 giờ nhưng học viên vẫn chưa muốn về. Những phản hồi tích cực đó đã mang lại cho mình rất nhiều động lực để tạo ra nhiều giá trị hơn cho người học hơn trong quá trình giảng dạy.
Xuất thân là một người làm lập trình, mình rất hiểu các rào cản của người dùng khi muốn ứng dụng phần mềm vào ngành đặc thù. Họ thiếu kiến thức để điều khiển và ứng dụng nó đúng cách dẫn tới e ngại sử dụng, dù rất muốn tăng cường chất lượng nghiệp vụ của bản thân. Các công cụ sử dụng cho phân tích dữ liệu hiện giờ đang có rào cản với những người làm business tương tự như vậy.
Từ chính những tâm lý đó, mình và Smart Data mong muốn giúp mọi người nhận ra là ai cũng có thể sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu, và chắc chắn những công cụ đấy sẽ mang lại khối giá trị bất ngờ cho họ khi được sử dụng trong công việc.
Các khóa học của Smart Data cho cá nhân hay doanh nghiệp đều hướng đến việc xóa bỏ rào cản giữa người dùng và các công cụ phân tích dữ liệu. Chúng tôi tin rằng Data Analyst sẽ là một trong những kỹ năng phổ cập tất yếu trong thời đại số.
Sứ mệnh của Smart Data là phổ cập kiến thức, kỹ năng Data Analyst cho mọi cá nhân và tổ chức. Làm sao để kết nối góc nhìn của một người làm dữ liệu và góc nhìn của một người làm business nhằm tạo nên giá trị chung. Đó là hai yếu tố mà chúng tôi hướng tới trong hành trình theo đuổi con đường đào tạo của mình.
Cảm ơn anh đã dành thời gian chia sẻ! Chúc anh và Smart Data thành công trên hành trình theo đuổi sứ mệnh của mình và mang lại nhiều giá trị hơn nữa cho cộng đồng!