Hiện nay Python đang là một trong các ngôn ngữ được lập trình viên mong muốn học nhất theo số liệu thống kê từ 90.000 lập trình viên trên stackoverflow năm 2021. Với sự bùng nổ về mảng Data Analyst, một lần nữa Python đang càng khẳng định vị thế của mình. Bài viết này SmartData sẽ giới thiệu về Python một cách ngắn gọn và súc tích nhất để cách bạn có thể hiểu được lịch sử hình thành và một số công dụng khi tìm hiểu ngôn ngữ lập trình này.
Python là gì?
Python là ngôn ngữ lập trình đa năng do Guido van Rossum sáng tạo ra. Đây là ngôn ngữ lập trình với những điểm mạnh như dễ đọc, dễ nhớ, dễ học. Với cấu trúc rõ ràng, thuận tiện nên thu hút khá nhiều người mong muốn học ngôn ngữ này.
So với các ngôn ngữ khác, Python có cấu trúc cú pháp ít hơn. Cấu trúc của Python cho phép người sử dụng viết mã lệnh với số lần gõ phím ít nhất.
Lúc đầu Python được phát triển trên cơ sở Unix. Nhưng theo sự phát triển của thời đại, ngôn ngữ lập trình này được mở rộng sang mọi hệ điều hành từ MS Dos đến Mac Os, Linux,… Dù sự phát triển này của Python được đóng góp bởi nhiều cá nhân, nhưng Guido van Rossum vẫn là người nắm vai trò chủ chốt trong việc quyết định sự phát triển của Python.
Lịch sự phát triển:
- Giai đoạn 1: Là các bản phát hành python 1x. Giai đoạn này bắt đầu từ năm 1990 cho đến 2000. Năm 1990 đến 1995, Guido van Rossum làm việc tại CWI trung tâm toán tin tại Amsterdam, Hà Lan. Do vậy phiên bản Python đầu tiên do trung tâm toán tin phát hành. Phiên bản cuối cùng tại CWI là python đời 1.2. Năm 1995, ông chuyển sang CNRI ở Reston, Virginia. Ông đã nâng cấp đến Python 1.6 – đây cũng là bản cuối cùng của ông tại CNRI. Sau đó ông rời CNRI và làm việc với các lập trình viên tự do chuyên viết phần mềm thương mại. Lúc đó ông nảy sinh ý tưởng kết hợp giữa Python với các phần mềm tuân theo GPL. Và chính CNRI và FSF hợp tác để làm bản quyền này của ông. Cũng trong năm này, ông được giải thưởng vì sự phát triển phần mềm tự do của FSF trao tặng. Một thời gian sau phiên bản 16.1 ra đời tuân theo bản quyền GPL.
- Giai đoạn 2: Năm 2000, Guido van Rossum cùng nhóm phát triển dời đến BeOpen.com để thành lập team phát triển Python. Và phiên bản 2.0 được phát triển tại đây. Sau đó Guido và các thành viên tham gia vào Digital Creations. Sau đó phiên bản 2.1 ra đời dựa trên Python 1.6.1 và phiên bản 2.0. Từ thời điểm này Python thuộc sở hữu của PSF- đây là một tổ chức phi lợi nhuận.
- Giai đoạn 3: Phiên bản 3x không tương thích hoàn toàn với 2x nhưng lại có công cụ hỗ trợ chuyển đổi từ phiên bản này sang phiên bản kia. Nguyên tắc chủ đạo trong việc phát triển Python ở phiên bản 3X chính là hạn chế sự trùng lặp về chức năng của Python. Ở phiên bản 3X có những thay đổi trong cú pháp và bổ sung thêm một số cú pháp mới.
Ứng dụng của Python
Python là ngôn ngữ ứng dụng đa dạng trong các lĩnh vực. Hãy cùng xem những ứng dụng đó:
1. Lập trình Web với các Framework của Python
Với ngôn ngữ Python sẽ giúp bạn làm trang web một cách đơn giản hơn.
Hiện nay những web frameworks Django và Flask ngày càng được sử dụng phổ biến nên việc phát triển web bằng Python dễ dàng hơn.
Từ khung ứng dụng web cho đến các phiên bản thiết kế đầy đủ các thư viện cần thiết thực sự hữu ích cho người dùng.
2. Ứng dụng trong khoa học tính toán, phương pháp số, đặc biệt là Khoa học dữ liệu
Ngoài các ứng dụng trên, lập trình python còn có ứng dụng nào khác không? Đó chính là sự ứng dụng vào khoa học và tính toán. Ngôn ngữ Python sở hữu thư viện dành cho lĩnh vực khoa học, tính toán số liệu như NumPy, SciPy. Ngoài ra, Python còn có EarthLy dành cho khoa học trái đất, AstroPy cho các ngành thiên văn học, Biopython cho ngành sinh học, Graph-tool cho ngành phân tích biểu đồ, Ngôn ngữ lập trình Python được sử dụng trọng khai thác dữ liệu.
3. Lập trình Automation Tool
Thay vì sử dụng ngôn ngữ Java, PHP để viết tool thì việc sử dụng ngôn ngữ lập trình Python sẽ giúp lập trình viên chủ động hơn trong công việc. Bởi tốc độ viết tool bằng ngôn ngữ này nhanh gấp 10 lần so với các ngôn ngữ khác. Bạn có thể tạo ra từ điển, quét trang web, làm việc với các tệp khác.
4. Khoa học máy tính
Trong Python có rất nhiều thư viện quan trọng trong khoa học máy tính như:
Open Computer Vision viết tắt là Opencv – một thư viện mã nguồn mở cho xử lý về thị giác máy tính, xử lý ảnh và machine learning.
Numpys: là thư viện hỗ trợ cho việc tính toán các mảng đa dạng. Numpy rất hữu ích với những hàm liên quan đến Đại Số Tuyến Tính.
Scipy: Là phần mềm nguồn mở dành cho lĩnh vực toán học, khoa học và kỹ thuật. Scipy gồm các tập con cho đại số tuyến tính, tích hợp và thống kê.
Pandas là một thư viện dành cho công việc phân tích dữ liệu.
5. Lĩnh vực IoT
Với các nền tảng nhúng, hoặc những ứng dụng cần truy xuất dữ liệu lớn thì Python là giải pháp phù hợp. Python còn được ứng dụng trên trang instagram hay Pinterest nên ngày càng quen thuộc với người dùng.
6. Làm game với PyGame
Pygame nằm trong thư viện SDL sẽ giúp việc phát triển các game 2D một cách dễ dàng hơn bao giờ hết.
7. Học máy và trí tuệ nhân tạo:
Nắm vững ngôn ngữ lập trình Python sẽ giúp các lĩnh vực liên quan đến Machine Learning, Ai một cách dễ dàng. Bởi Python có những hệ thống dữ liệu quan trọng như: SciPy, scikit-learn, Pandas…
Nếu bạn thấy bài viết hay và hữu ích, bạn có thể tham gia các kênh sau của SmartData để nhận được nhiều hơn nữa:
